Met sporten stel jij jezelf in staat om je lichaam gezond te houden. Dezelfde oefening herhaaldelijk uitvoeren gedurende een periode maakt je lichaam sterker. Combineer dat met gezonde voeding en je hebt een sterke basis gelegd, maar hoe train jij je brein dan en moet je die eigenlijk wel trainen? Filosofie kan je daarbij helpen.
Filosofie is een verlangen naar wijsheid. Het bestudeerd en beschrijft ons bewustzijn én probeert de reden van ons bestaan te beantwoorden. Veel vragen uit de filosofie kennen geen éénduidelijk antwoord, maar dat betekend niet dat het slechte vragen zijn. Het zet je aan het denken!
- Kan je echt alles objectief ervaren?
- Wat is de zin van het leven?
- Is er leven na de dood?
- Is er een God?
- Hebben wij een vrije wil?
Hierboven staan een aantal vragen waar je veel tijd in kan stoppen om erover na te denken. Interessant is om te lezen hoe bepaalde filosofen erover denken, nadat ze hier ontzettend veel tijd en gesprekken aan hebben besteed. Sommige hebben een eigen mening geformd na het lezen van het werk van een tal andere filosofen. En zo zijn er nog wel 1000 vragen. Zo vraag ik mij al jaren af of er leven op pluto is of als je op de maan kan dansen.
Iedere filosofie heeft wel een antwoord op hoe je gelukkig leven kan leiden of hoe juist niet (nihilisme). Ik vind dat dat filosofie juist zo interessant maakt.
Filosofie.. die droge stof boeit toch niemand..?
Filosofie is een leer die niet veel mensen interesseert. Dat is begrijpelijk, want vroeger interesseerde het mij ook niet zo veel. Toen ik een jaar of 17 was - zo'n 9 jaar geleden - kwam ik video's tegen van 'The School of Life' die met een unieke animatie stijl dit soort onderwerpen op leuke wijze uitlegden. Hierdoor groeide mijn interesse en ben ik boeken gaan lezen van filosofische schrijvers die mij interesseerden.

Kort daarna heb ik een hobby website gestart waarin ik een hele grote reeks verschillende filosofieën wilde toelichten op een duidelijke manier, want het is over het algemeen allemaal zo moeilijk geschreven. Rond die tijd had ik nog veel vrije tijd waarvan ik - naast mijn studie en bijbaan - niet wist wat ik er mee moest doen. Toen bestond ChatGPT ook nog niet wat het een stuk makkelijker had gemaakt. Mijn website over filosofie staat nog steeds online, speelt (net-wel net-niet) kiet kwa hosting kosten, maar krijgt geen aandacht meer. Dus dan groeit hij ook niet.
Filosofie.. oowhja! Met filosofie stel je jezelf in staat om beter problemen op te lossen, leer je het leven beter begrijpen - wat kan zorgen voor meer innerlijke rust (of juist niet) - en helpt je om jezelf beter onder woorden te kunnen brengen. Er is geen enkel probleem waar jij in de essentie nu tegenaan loopt die nog nooit iemand heeft opgelost. Dat is een 'tricky' statement die je verkeert kan opvatten, want kanker is een ziekte en probleem die nog niet is opgelost. Wel zijn er mensen geweest die hiermee moeten hebben dealen.
Even proeven, filosofie valt best mee!
Geef mij even een paar paragrafen de kans om jou te enthousiasmeren over de wonderbaarlijke wereld van filosofie. Mijn persoonlijke voorkeur voor filosofie is meer richting het oosten. Daar ligt het meer op het vinden van innerlijke rust en je gelukkig voelen. Zo is het interessant om te lezen hoe Confucius, Lao Tzu en de Boeddha het leven allemaal anders zien, maar met dezelfde essentie: zuur, bitter en zoet (azijn proeven).
Voel je Zen met Boeddhisme
Klein beetje onjuist, want Zen Boeddhisme is een tikkeltje anders dan Boeddhisme. Bij deze vorm van boeddhisme leg je de nadruk sterk op dhyana, ofwel concentratie-meditatie. Zen Boeddhisme gaat om het bereiken van verlichting door middel van directe ervaring en intuïtieve inzichten, wat het een unieke benadering maakt binnen de boeddhistische traditie.

Een universeel principe: de Tao
Taoïsme draait om het concept van de Tao, wat vertaald kan worden als "de Weg". Het is een filosofie die leert om in harmonie te leven met de natuurlijke orde van het universum. Lao Tzu, de grondlegger, leert ons belangrijke lessen over nederigheid, acceptatie, discretie en zelfbewustzijn. Laat alles lekker gaan zoals het gaat. Leef met de 'flow' van de natuur - ofwel de Tao. Een interessant concept dat terugkomt in Lao Tzu's schriften is Wu Wei; doen door niet-doen.
Existentie: individuele vrijheid
Existentie is een filosofisch begrip dat vooral bekend is door de existentialisten zoals Jean-Paul Sartre. Het benadrukt de individuele vrijheid en verantwoordelijkheid die ieder mens heeft. Het gaat over het creëren van je eigen essentie door middel van keuzes en acties. Dit kan soms overweldigend zijn, maar het geeft ook een enorme kracht om je eigen pad te bepalen.
Hedonisme
Hedonisme is de filosofie die stelt dat genot het hoogste goed is. Het klinkt misschien als een vrijbrief voor eindeloze feesten en plezier, maar het heeft ook zijn keerzijde. Te veel focus op genot kan leiden tot stress en ontevredenheid. Dit komt omdat onze hersenen voortdurend op zoek zijn naar die volgende 'fix' van dopamine, wat uiteindelijk kan leiden tot een burnout.
- Dopamine geeft je een oppepper op fysiek, mentaal en emotioneel vlak
- Endorfine vermindert pijn en maakt je minder gevoelig voor pijnprikkels
- Serotonine beïnvloedt je humeur en zorgt ervoor dat je je beter voelt
- Oxytocine vermindert stress en vergroot je zelfvertrouwen door sociale interacties
Dopamine geeft je een fysieke, mentale en emotionele oppepper, terwijl endorfine pijn vermindert en je minder gevoelig maakt voor pijnprikkels. Serotonine verbetert je humeur en zorgt ervoor dat je je beter voelt, terwijl oxytocine stress verlaagt en je zelfvertrouwen vergroot door sociale interacties.
Interessante filosofen
Een handje vol uitgepikt, niet per se op volgorde. Zo zijn er nog wel veel meer interessante filosofen, zoals Hypatia, Socrartes, Plato en Henry David Thoreau (Walden is een prachtig boek). En niet te vergeten Kanye West natuurlijk.

1: Jean-Paul Sartre
Het leven is absurd - kijk maar om je heen. Zo omschrijft Sartre in zijn boek hoe absurd bepaalde dingen zijn die zo normaal zijn (voorbeeld kan wat afwijken): kijk maar eens naar het diner - in de essentie stop je stukjes dood dier of plant in je mond waar je vervolgens op kauwt. Dit terwijl jouw deel van de planeet zich heeft afgedraaid van de energie van een verre explosie van waterstof en helium.
Je hebt je knieën onder een paar lange stukken omgehakte boom terwijl je naast een ander zoogdier zit - wiens genitaliën je soms aanraakt - op dat moment hetzelfde aan het doen is (The Chestnut Tree: The Experience of Contingency). Dingen zijn namelijk vreemder dan wij denken. Het is interessant om te de allerdaagse wereld te zien door de ogen van Sartre.
2: Lao Tzu
Lao Tzu leert ons belangrijke lessen van het leven. Namelijk: nederigheid, acceptatie, discretie en zelfbewustzijn. Laat alles lekker gaan zoals het gaat. Leef met de 'flow' van de natuur - ofwel de Tao. Een interessant concept die terug komen in Lao Tzu's schriften is Wu Wei; doen door niet-doen.
3: Confucius
Confucius was een Chinese filosoof die veel nadruk legde op deugd, respect en familiebanden. Zijn filosofie draait om het verbeteren van jezelf door middel van onderwijs en reflectie. Hij geloofde dat een harmonieuze samenleving begon bij het individu en zijn relaties met anderen. Confucius' ideeën zijn nog steeds relevant en worden vaak toegepast in het dagelijks leven.
4: Aristotle
Aristoteles was een Griekse filosoof en leerling van Plato. Hij droeg veel bij aan verschillende gebieden zoals logica, metafysica, ethiek en politiek. Zijn ideeën over deugdethiek, waarbij geluk wordt bereikt door het ontwikkelen van goede karaktereigenschappen, zijn nog steeds invloedrijk. Aristoteles geloofde dat alles in de natuur een doel heeft en dat de mens zijn hoogste doel kan bereiken door rationeel te handelen.
5: Immanuel Kant
Kant komt uit de tijd van de verlichting. Hij is bekend om zijn werk in de ethiek, epistemologie en esthetiek. Zijn beroemde vragen waren: "Wat kan ik weten?", "Wat moet ik doen?" en "Hoe komen we tot ons oordeel dat iets mooi is?". Kant's morele filosofie, die draait om de categorische imperatief, stelt dat we moeten handelen volgens principes die voor iedereen zouden kunnen gelden. Het gaat om het behandelen van anderen als doelen op zich, niet slechts als middelen tot een doel.
- wat kan ik weten?
- Wat moet ik doen?
- Hoe komen we tot ons oordeel dat iets mooi is?
Verbreedt je horizon vandaag nog
Nee, ik smeer je geen cursus aan en ook geen boek waar ik commissie op vang (wat jammer). Natuurlijk wilde je mij zo graag iets gunnen. Nee, dit is gewoon kennis vanuit een passie van een hunkering naar meer kennis die ik graag met jou wilde delen. Tegenwoordig is iedereen maar verslaafd aan smartphones en sociale media - en - het wordt je supermoeilijk gemaakt om je hier volledig van te isoleren.
Wel een kleine disclaimer. Op je zoektocht naar meer kennis zal je zware periodes meemaken. 'ignorance is a bliss' wordt wel eens gezegd. Iemand die niets afweet van een probleem hoeft zich er ook geen druk om te maken.
Ga gewoon eens wat filmpjes kijken op YouTube en lees wat boeken als dat je ding is. Als je die 'droge stof' boeken niks vind kan ik je zeker 'The Alchemist' (Paulo Coelho | Braziliaan) of 'The Midnight Library' (Matt Haig | Britse) aanraden.